Instrukcje BHP dla handlu i usług

Bezpieczeństwo pracy w handlu i usługach

Sprzedaż oraz różnego rodzaju usługi to najczęściej wybierany profil działalności w polskiej gospodarce. Jeżeli prowadzisz sklep lub świadczysz inne usługi (np. krawieckie, fryzjerskie, transportowe, księgowe) i zatrudniasz pracowników, musisz sprawić, aby praca była wykonywana nie tylko solidnie, ale również w sposób bezpieczny i higieniczny. 

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia niepożądanych zdarzeń, odpowiednie przepisy (m.in. rozdział X Kodeksu Pracy, rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy) nakazują, abyś zastosował następujące metody:

• regularne szkolenia z zakresu BHP, w tym zapoznawanie ich z wszelkimi zagrożeniami oraz sposobami ich redukcji;
• przeprowadzanie cyklicznych ćwiczeń, np. przeciwpożarowych, udzielanie pierwszej pomocy itp.;
• zaopatrzenie każdego stanowiska pracy w odpowiednie instrukcje oraz egzekwowanie od pracowników stosowania się do nich;
• wymaganie od personelu stosowania przydzielonych środków ochrony indywidualnej i zbiorowej.

Miej świadomość, że każde stanowisko łączy się z innymi zagrożeniami, częstotliwością ich wystąpienia, a co za tym idzie, różnymi metodami ich eliminacji. Łączy je jedno: obowiązek zaopatrzenia w instrukcje każdego stanowiska. Przykładowymi niebezpieczeństwami, które mogą wystąpić zarazem w handlu, jak i usługach, są:

• upadek na płaszczyźnie będący skutkiem niezachowania należytej uwagi, gdy na przykład powierzchnia jest śliska;
• upadek z wysokości (np. z drabiny), który może dotknąć zarówno ekspedienta, przedstawiciela handlowego oraz fryzjera, podczas na przykład ściągania lub odkładania na wyższy poziom towaru, dokumentów, kosmetyków;
• stres, którego podłożem mogą być agresywni klienci;
• ból oczu, który może być skutkiem złego oświetlenia;
• uderzenia o przedmioty i skaleczenia. Te zagrożenia występują najczęściej i są skutkiem braku należytej uwagi i pośpiechu; 
• ukłucia o ostre przedmioty. Zdarzenie to może wystąpić np. u krawcowej, która nie dostosowując się do instrukcji użytkowania maszyny do szycia, ukłuła się igłą w palec.

Większość ze wspomnianych zagrożeń można uniknąć. Wystarczy, tylko żeby twoi pracownicy stosowali się do wymagań i zasad określonych w instrukcjach. 

Jakie instrukcje zastosować w handlu i usługach?

Pamiętaj, że instrukcje BHP są niezbędnym elementem każdego stanowiska pracy. Zabezpieczają cię one nie tylko przed karami z Państwowej Inspekcji Pracy, ale również zabezpieczają twoje interesy. Pracownik przestrzegający instrukcje sprawia, że jego praca będzie wykonana dobrze jakościowo, zminimalizuje ryzyko nieszczęśliwego wypadku, a ty przy okazji unikniesz konieczności wypłaty odszkodowania.

Dobrze sporządzona instrukcja, to taka, która jest zrozumiała dla twoich podwładnych i musi być ona dla nich łatwo dostępna. Aby była ona merytorycznie poprawna, powinna być sporządzona przez specjalistę. Najczęściej jest to osoba, która zawodowo zajmuje się bezpieczeństwem i higieną pracy. W dokumencie tym powinny znaleźć się takie informacje jak:

• stosowane w danym zakładzie procesy technologiczne oraz wykonywane prace, którym towarzyszy ryzyko zawodowe lub zagrożenie zdrowia pracownika;
• zasady udzielania pierwszej pomocy;
• zasady bezpiecznego obchodzenia się z materiałami niebezpiecznymi i szkodliwymi dla zdrowia;
• zasady bezpiecznej pracy z maszynami i urządzeniami stosowanymi w danym zakładzie pracy. 

Dodatkowo muszą znaleźć się informacje mówiące o tym, jakie czynności powinien wykonać twój pracownik przed, w trakcie i po pracy. 

Dobór instrukcji powinien być podyktowany ryzykiem mogącym wystąpić na danym stanowisku, urządzeniami, które stosujesz w swoim zakładzie oraz czynnościami, jakie wykonują twoi pracownicy. Analizując te aspekty, możesz zlecić sporządzenie (bądź kupić gotowe) instrukcji BHP dotyczących m.in.:

Prac biurowych (np. usługi księgowe):

• obsługa komputera i drukarki;
• obsługa niszczarki do dokumentów;
• prace administracyjno-biurowych.

Handlu detalicznego i hurtowego:

• placówki handlowe
• stanowiska kasjera-sprzedawcy;
• obsługa urządzenia do pakowania folią rozciągliwą;
• hurtownia.

Usług pralniczych:

• stanowiska prasowania odzieży i tkanin;
• obsługa pralki i suszarki;
• obsługa manekina prasowalniczego.  

Wspomniane przykłady dokumentów to jedynie kropla w morzu. Ile usług, ile stanowisk, ile wykonywanych czynności i ile stosowanych urządzeń, tyle instrukcji. Nie traktuj ich jako zło konieczne, ale jako zabezpieczenie siebie oraz zdrowia i życia osób dla ciebie pracujących.