Czym jest instrukcja PPOŻ i co powinna zawierać?

Jeżeli jesteś właścicielem, zarządcą lub użytkownikiem obiektów przeznaczonych do wykonywania funkcji użytkowalności publicznej, zamieszkania zbiorowego (m.in. hotele, pensjonaty), produkcyjnych, magazynowych i inwentarskich, to nałożony jest na ciebie obowiązek posiadania instrukcji przeciwpożarowych. Jednakże od tego obowiązku zwolnione są niektóre obiekty, które nie przekroczyły określonej kubatury budynku. Dla budynku lub jego części stanowiącą odrębną strefę pożarową kubatura brutto nie przekracza 1000m3. Natomiast dla budynku inwentarskiego 1500m3. 

Instrukcje to dokumenty, które w czytelny i prosty sposób określają zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia przeciwpożarowego. Jednakże musisz pamiętać, że powinny być one sporządzone w określony sposób oraz zawarte w nich powinny być między innymi takie informacje jak:

• warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania i warunków technicznych obiektu, w tym zagrożenia wybuchem;
• określenie wyposażenia w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice;
• sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia;
• warunki i sposoby ewakuacji ludzi;
• sposoby zapoznawania z zasadami przeciwpożarowymi osób przebywających w obiekcie;
• zadania i obowiązki osób, które stale użytkują obiekt;
• schematy graficzne obiektów wraz z danymi (np. liczba kondygnacji obiektu, wysokość obiektu, odległości od budynków sąsiadujących, podziału obiektu na strefy pożarowe kategoria zagrożenia, ilość ludzi na danej kondygnacji, drogi pożarowe, hydranty zewnętrzne, gaśnice, wskazania dojść do dźwigu dla służb ratunkowych, parametrów pożarowych występujących substancji palnych i inne);
• wykaz osób, które sporządziły instrukcję.

Kolejną istotną kwestią, której musisz być świadomy to fakt, konieczności aktualizacji tych instrukcji przynajmniej raz na dwa lata, lub w przypadku gdy nastąpi znacząca zmiana np. sposób użytkowania obiektu lub w procesie technologicznym.

Jakie instrukcje powinny znaleźć się w twoim obiekcie?

To, jakie instrukcje ppoż zastosujesz zależy w dużej mierze, od tego jakiej użyteczności jest twój obiekt. Są instrukcje przeznaczone specjalnie dla magazynów, dla pomieszczeń biurowych, dla obiektów, gdzie znajdują się substancje niebezpieczne i chemiczne lub dla warsztatów. W każdym tym miejscu ryzyko wybuchu pożaru występuje w różnej skali, np. przy substancjach chemicznych i niebezpiecznych ryzyko to jest większe. 

Przykładowymi instrukcjami, które możesz zastosować w swoim zakładzie lub budynku, są:

• dla garaży samochodowych;
• postępowania podczas wypadku samochodowego;
• dla szkół, internatów, przedszkoli, domów dziecka itp.;
• tablica sygnałów alarmowych obrony cywilnej krajów;
• zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego garaży i warsztatów samochodowych;
• dla szwalni;
• dla służby dyżurnej pododdziału;
• dla zakładów produkcyjnych;
• dla poligonu;
• dla schronu przeciwlotniczego;
• przy przewozie gazów;
• dla kotłowni olejowych i gazowych;
• wykaz pracowników wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.

Powyższe instrukcje w dużym stopniu wpłyną na bezpieczeństwo w twoim obiekcie. Zwróć uwagę na to, żeby były napisane językiem zrozumiałym dla osób przebywających w danym obiekcie oraz żeby były one łatwo dostępne (w szczególności dla służb przeprowadzających akcję ratowniczą). Każdy pracownik powinien być z nimi zapoznany np. podczas szkolenia BHP. Ważne jest również, żeby były sporządzone przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, m.in. osoby posiadające tytuł inżyniera bezpieczeństwa pożarowego, specjalisty ochrony ppoż, a nawet technik pożarnictwa, czy inspektor ochrony ppoż z co najmniej średnim wykształceniem. 

Zaopatrując się w nie, spełnisz nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim zadbasz o życie i zdrowie pracowników oraz osób trzecich. Odpowiednia wiedza dotycząca postępowania na wypadek tego zdarzenia, to ograniczenie wypadków śmiertelnych oraz trwałych poparzeń i urazów. Dla ciebie to również korzyść ekonomiczna. Profilaktyka przeciwpożarowa zmniejsza ryzyko wypłaty dużych odszkodowań.